Κινούμενα διαρκώς σε ένα φάσμα μεταξύ χαράς και ανησυχίας, μόνο σαν τραμπάλα θα χαρακτηρίζαμε τα συναισθήματα των γονέων που ετοιμάζονται να αποδεσμευτούν από τη Μ.Ε.Ν.Ν.
Η λέξη «μόνη-ος» ακούγεται, εκφράζεται και βιώνεται εντελώς διττά από τους γονείς ενός πρόωρου βρέφους την περίοδο που προετοιμάζονται για την επιστροφή στο σπίτι.
Πριν από την επιστροφή στο σπίτι προηγούνται εμπειρίες που οι γονείς δεν φανταζόντουσαν ως κομμάτι του σεναρίου της απόκτησης ενός παιδιού και της μετάβασης στη γονεϊκότητα. Ένας κατά πάσα πιθανότητα αναπάντεχος τραυματικός, ψυχολογικά και σωματικά, τοκετός και ένα διάστημα μεγάλης αβεβαιότητας για τη ζωή του βρέφους. Ένα πλάσμα που δεν έχει προλάβει να αναπτυχθεί πλήρως και δεν μοιάζει με τα μωρά στις φωτογραφίες των άλλων γονέων, ούτε με το ιδανικό μωρό που οι γονείς είχαν φανταστεί, είχαν πλάσει και με το οποίο είχαν δεθεί. Ένα πρώτο βήμα στη γονεϊκότητα απομακρυσμένο, γεμάτο καλώδια, δυνατούς ήχους και διάφορους ανθρώπους ανάμεσα, οι οποίοι επιβάλουν κανόνες και μόνο εκείνοι γνωρίζουν τι ακριβώς χρειάζεται ανά πάσα στιγμή το βρέφος. Μία καθημερινότητα έξω από τη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας που έχει παγώσει.
Χαρά
«Επιτέλους, θα το φροντίζω μόνος μου, θα είμαι ολοκληρωτικά ο γονιός του» είναι η πρώτη σκέψη των γονιών για την επιστροφή στο σπίτι. Νιώθοντας πως έχουν στερηθεί δικαιώματά τους ως γονείς, καθώς το νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό φρόντιζε μέρα νύχτα το βρέφος, ενώ σε εκείνους επιτρέπονταν να είναι μαζί μόνο μερικές ώρες την ημέρα και αυτό με ιδιαίτερη προσοχή, ανυπομονούν να επιστρέψουν στο σπίτι. Εκεί φαντάζονται πως θα ξανασυναντηθούν με την ιδέα του γονέα όπως την είχαν πλάσει εξ αρχής στο μυαλό τους και όπως συμβαίνει σε μία φυσιολογική, τελειόμηνη κύηση. Έχουν κουραστεί τόσο πολύ, όμως τα κατάφεραν. Το παιδί τους είναι υγιές και μπορεί να έρθει σπίτι μαζί τους και ο χρόνος θα κυλάει και πάλι κανονικά.
Ανησυχία
Ωστόσο, από την άλλη, η σκέψη «Είμαι μόνος-η, πως θα καταφέρω να φροντίσω ένα τόσο έυθραυστο πλάσμα» έρχεται σαν βελόνα να ακουμπήσει το μπαλόνι της χαράς. Μέχρι τώρα η φροντίδα του εύθραυστου μωρού πραγματοποιούταν από εξειδικευμένους ανθρώπους και από μηχανήματα, που το βοηθούσαν να σταθεροποιείται και να αναπτύσσεται. Οι πρώτες στιγμές, μέρες, μήνες της γονεϊκότητας είχαν βιωθεί μοιρασμένες με “ξένους”, γιατί δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Γιατί αυτοί γνώριζαν πως να φροντίσουν το πρόωρο βρέφος, ενώ οι γονείς του όχι. Αυτή η πραγματικότητα άλλαζει όταν έρχεται η στιγμή οι ξένοι να αποχωρήσουν και τα ηνία να λάβουν αποκλειστικά οι γονείς. Όμως, η ιδέα του εύθραυστου μωρού και των ανίκανων γονέων είναι ακόμη στο μυαλό του μπαμπά και της μαμάς, που, στην πλειοψηφία των Μ.Ε.Ν.Ν. στην Ελλάδα, δεν έχουν περάσει ούτε ένα βράδυ μόνοι με το βρέφος τους σε ένα ιδιωτικό δωμάτιο για να το συνηθίσουν. Ο γονέας, όσα μαθήματα κι αν έχει λάβει μέσα στη ΜΕΝΝ σχετικά με τη φροντίδα και τον θηλασμό, την ώρα της αποδέσμευσης σκέφτεται πως θα καταφέρει να διατηρήσει υγιές ένα βρέφος με τόσες πολλές ανάγκες και χωρίς κανέναν ειδικό πάνω από το κεφάλι του. Το άγχος και η αγωνία φουντώνουν.
Η τραμπάλα μεταξύ της χαράς και ανησυχίας είναι το αναμενόμενο συναισθηματικό αποτύπωμα της διαδικασίας της αποδέσμευσης από τη Μ.Ε.Ν.Ν. Σε αυτό και στο διάστημα που ακολουθεί οι γονείς έχουν ανάγκη από πρακτική και ψυχολογική υποστήριξη. Ο σύντροφος, η οικογένεια και οι φίλοι, οι επαγγελματίες υγείας, όλοι έχουν έναν ξεχωριστό ρόλο και προσφέρουν κάτι διαφορετικό κι όμως απαραίτητο στην περίοδο αυτή.